به گزارش همشهری، لایحه توسعه ابزارها و نهادهای مالی، لایحه‌ای است که سال گذشته و به‌دنبال بروز برخی موانع بر سر بهکارگیری ابزارهای جدید مالی و همچنین مالیات نقل و انتقال این ابزارها و بازار فرابورس تهیه شده بود.
درصورت تصویب نهایی این لایحه، بورس تهران از حالت تک بعدی که در آن فقط مبادلات سهام انجام شود خارج شده و امکان بهکارگیری از ابزارهای جدید مانند صکوک در بازار سهام فراهم می‌شود.
از سوی دیگر تصویب این لایحه می‌تواند راه را برای آغاز به کار بازار فرابورس که مدت‌هاست فعالان بازار سرمایه منتظر راه‌اندازی آن هستند باز کند.
بر این اساس، نمایندگان مجلس شورای اسلامی روزیکشنبه به یک فوریت لایحه توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید برای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل44 قانون اساسی رای مثبت دادند. این لایحه در 6ماده تدوین شده و ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم نیز به آن اضافه شده است.
براساس قانون مالیات‌های مستقیم، معادل 10درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام یا کالاهای تولیدی آنها برای معامله در بورس‌های داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شوند و 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شوند از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرفته شده در این بورس‌ها یا بازارها حذف نشده‌اند با تایید سازمان بورس و اوراق بهادار بخشوده می‌شود.
در همین زمینه علی صالح‌آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن تشریح مهم‌ترین موارد این لایحه گفت: پس از تصویب یک فوریت این لایحه، کمیسیون اقتصادی و سایر کمیسیون‌های مربوطه مجلس شورای اسلامی باید جلساتی را تشکیل دهند تا پس از نهایی شدن لایحه، آن را برای رای‌گیری نهایی به صحن علنی مجلس ارسال کنند.
صالح‌آبادی پیش‌بینی کرد که این لایحه تا پایان شهریور ماه امسال به تصویب نهایی مجلس شورای اسلامی برسد.
مشکل مالیاتی فرابورس
صالح‌آبادی حل شدن مشکل مالیاتی بازار فرابورس را از دیگر موارد این لایحه دانست و گفت: مالیات بازار فرابورس مانند بورس اوراق بهادار در نقل و انتقال نیم درصد در نظر گرفته شده است که در فروش سهام اعمال می‌شود و خرید مالیاتی نخواهد داشت.
وی افزود: در مورد شرکت‌هایی که در بازار فرابورس پذیرفته شده‌اند طبق این لایحه معافیت مالیاتی نصف شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، یعنی شرکت‌های دولتی 5 درصد و شرکت‌های غیردولتی با 20 درصد سهام شناور آزاد 10درصد معافیت مالیاتی خواهند داشت.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: در مورد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، معافیت مالیاتی 10درصد بوده و درخصوص شرکت‌های غیردولتی و آنهایی که 20 درصد سهام شناور آزاد در تاریخ مجمع دارند، این معافیت دوبرابر می‌شود؛ یعنی از 20درصد معافیت مالیاتی برخوردار می‌شوند.
وی با اشاره به شرکت‌هایی که در بورس کالای ایران، کالاهای خود را عرضه می‌کنند، تصریح کرد: درصورتی‌که سهام این دسته از شرکت‌ها در بورس یا فرابورس پذیرفته نشده باشد، از معافیت‌های بورس اوراق بهادار بهره‌مند می‌شوند.
عضو شورای بورس از معافیت مالیاتی صکوک براساس این لایحه خبر داد و افزود: اوراق بهادار مانند صکوک هم از معافیت مالیاتی برخوردار می‌شوند و سودهایی را که در مورد اوراق صکوک پرداخت می‌شود، جزء هزینه‌های قابل‌قبول مالیاتی ناشر اوراق به حساب می‌آید، یعنی از درآمد مشمول مالیات ناشر کسر می‌شود.
اهداف لایحه
رئیس سازمان بورس با اشاره به اهداف این لایحه گفت: هدف اصلی این لایحه این است که بخش تقاضا را در بازار سرمایه تقویت کرده و نقدینگی جدیدی را وارد بورس کند.
وی افزود: این لایحه با توجه به توسعه نهادهای مالی بازار سرمایه و توسعه طرف تقاضا در این بازار به حفظ و پایداری بورس کمک زیادی می‌کند.
صالح‌آبادی اعلام کرد: این لایحه امکان طراحی ابزارهای مالی جدید از جمله اوراق بهادار شامل انواع صکوک را فراهم می‌سازد که بازار مالی کشور را از حالت تک محوری خارج می‌کند و ناشران مختلف اوراق بهادار می‌توانند با صدور انواع و اقسام اوراق بهادار اسلامی، علاوه بر سهام موجود از امکان تأمین مالی بازار سرمایه برخوردار شوند.
وی با اشاره به کاهش هزینه‌های معاملاتی در بازار بورس پس از تصویب این لایحه گفت: تصویب این لایحه می‌تواند به کارایی بهتر بازار سرمایه کمک کند.
صالح آبادی اظهار داشت: در عین حال این لایحه می‌تواند با توسعه بازار فرابورس زمینه پذیرش انواع و اقسام اوراق بهادار را در این بازار فراهم کند و از سوی دیگر امکان پذیرش متقابل اوراق بهادار در بورس‌های خارجی با تصویب این لایحه به شکل مناسب تری فراهم می‌شود.
